Batum İlindeki Müslüman Gürcüler bize katıldı mı katılmadı mı, bazıları baştan beri, her şeyden önce onları vaftiz edip Hıristiyanlaştıracaklarını; sadece ve sadece vaftiz oldukları takdirde bizim kardeşlerimiz olabileceklerini, sadece bu şartla Hıristiyanlığın onlarla barışıp aramıza alacağını vaaz etmeye başladılar. Bu günlerde Rahip Simeon Gegiev tarafından yazılan “Rahibin İngilo’lu Efendi İle Tartışmalı Konuşmaları” adlı bir kitap yayınlandı. Bu kitabın tüm amacı Hıristiyanlığın Müslümanlıktan üstün olduğunu, İncil’in  Kur’an-dan daha evla olduğunu kanıtlamak olup, kısacası her kim iyi bir yaşam ve Tanrı tarafından kutsanmak istiyorsa Hıristiyan olmalı ve bu yüzden de Müslüman Çveneburiler Hıristiyan olun diyor. Yazar, İngilo’ların^* ve Batumluların adını doğrudan vererek-kitabı onlar için yazdığını söylüyor. Tanrıya şükürler olsun ki bizim merkezi hükümet bu düşüncede değil. Yönetim Müslüman Gürcüleri Hıristiyanlaştırmak için tebliğ, konuşmalar ve bu tür teşebbüslerin zarardan başka bir şey getirmeyeceğini biliyor.

Bu yapılmadan dahi Gürcistan’ın yeni fethedilen bu bölümündekiler arasında asılsız söylentiler yayılmış olup Ruslar bizi zorla Hıristiyanlaştıracaklar diyorlar ki biz eğer gerçekten şimdi orada Hıristiyanlık tebliğine başlarsak, ellerine İncili ve bu “Tartışmalı Konuşmalar” kitabı gibi kitapları tutuşturursak onlar hiç şüphesiz, söylenenler doğru imiş, gerçekten bizi Hıristiyanlaştırmak istiyorlarmış diyecekler. Bu tür seslerin çıkarılmasının Müslüman Gürcüler arasında ne gibi bir eyleme yol açacağını tahmin etmek için çok fazla akla ve zekaya ihtiyaç yok, biz inanıyoruz ki bunun ilk sonucu şu olur; hala kendi topraklarında kalmış göç etmemiş olanlar da Osmanlıya doğru hareket edecektir. 

Bazı kişilerin böyle sadakatle, böyle ileriye bakmadan, her şeyden daha çok bunu önemsemelerini, inanca, Müslümanların dinlerini değiştirmeye değinmelerini anlamış değiliz. Belki Hıristiyanlık insanlık için daha ilerici olabilir, özellikleri günümüz öğrenim çağının taleplerine ve eğitime daha uygun olabilir. Fakat bugünkü insanlık yaşamı sadece inanca, dine mi dayanmaktadır? Kişi veya bir halkın ne Hıristiyan, ne Müslüman, ne de putperest olması, fakat iyi insan veya iyi bir halk olması, iyi bir eğitim yolunda ve hayatın her alanında başarılı olması mümkün değil mi?

Bizim düşüncemiz odur ki; bu tebliğ ve girişimlerin bu durumda hiçbir iyilik getirmesi mümkün değildir. Biz şimdi Batum’un ve başka İllerin Müslüman Gürcülerini Hıristiyanlaştırmaya çaba göstermemeliyiz. Onların kalbini kazanmak istiyorsak, bundan daha çok onlar şefkatimize ve sevgimize layıklar, onları Rusya’nın iyi ve faydalı vatandaşları yapmak istiyorsak her şeyden önce, ihtiyaç duydukları ekonomik durumlarını geliştirelim, yoksulluğu azaltalım, okullara sahip olsunlar, kardeşlik sevgisini her işte ortaya çıkaralım, hayatlarını doğru, gerçek yola koyalım, oralara iyi yargıçlar ve yöneticiler atayalım v.b.

İnanç bir vicdan meselesidir, bizim işimiz değil – kim hangi inancı kabul edecek, kimin dini nedir? Kim hangi dini istiyorsa o dinin mensubu olsun; yeter ki iyi, saygıdeğer biri olsun, çalışkan ve gerek kendisi gerekse ülkesi için yararlı kişi olsun. Yüce İsa bir sözünde bizzat şöyle der; “dinle değil daha çok yapılan işle adam olunur”.

Batum İlinin Müslüman Gürcüleri ile kimin işi varsa, İsa Mesih’in bu sözünü ve yukarıda açıklanan görüşü rehber edinirse kötü olmaz.

^{*İngilo'lar Saingilo Bölgesinde yaşayan Gürcü halkıdır. Saingilo günümüz Azerbaycan sınırları içerisinde yer almaktadır.}

1880

İlia Çavçavadze. Tkhuzulebani, XV. Cilt: “İlia Bölümü”: Tiflis, 2007, Sf. 167-169

Çeviren: İlker Şahin